Sayfayı Yazdır | Pencereyi Kapat | Resimleri Gizle
Açıklama:
Kategori: Köşe Yazarları
Eklenme Tarihi: 20 Mart 2018
Geçerli Tarih: 18 Nisan 2024, 06:52
Site: Görele Sol Platformu
URL: http://www.gorelesol.com/yazar.asp?yaziID=26821
Fındık Sektöründe Son Durum -10-
Hükümetçe “Yeni Fındık Stratejisi” ile uygulamaya konulan alan bazlı gelir desteği ödemesine 2017 yılında da devam kararı alındı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı açıklamasında; Alan bazlı destekler kapsamında fındık üreticilerine yapılan alan bazlık destek tutarı artırılmadı. Geçen yıl olduğu gibi 2017 üretim yılı için dekar başına 170.TL. ödeme yapılacak.
2017 YILI FINDIK REKOLTESİ TAHMİNİ
1- Fındık sektöründe her yıl yaşanan rekolte tartışmasının önüne geçiliyor. Her yıl Haziran ve Temmuz aylarında TZOB, Karadeniz Fındık Mamulleri İhracatçılar Birliği, Fiskobirlik, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve TÜİK tarafından ayrı ayrı ve farklı rakamlarla açıklanan ve büyük spekülasyonlara sebep olan “tahmini fındık rekolte”sini bundan sonra sadece bakanlık açıklayacak denmesine rağmen; Uluslararası Sert Kabuklu ve Kuru Meyveler Konseyi (INC)’nin Hindistan’ın Chennai kentinde yapılan 36.Kongresi’nde “Türkiye’nin 2017 yılı kabuklu fındık rekoltesi 670 bin ton olarak açıklandı. Bu sezondan devredecek 50 bin ton ile birlikte fındık arzı 720 bin ton olacağı” ifade edildi. Son olarak Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba ise; 2017 yılında kesinleşen Türkiye fındık rekoltesinin 675 bin ton olacağını söyledi.
DESTEKLEME ALIMLARI
2- Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba: "2017 sezonu fındık için de üreticilerimizin mağdur olmaması ve fındıkta fiyat istikrarı sağlanması için TMO aracılığıyla fındık alımı kararı verdik. 2017 ürünü Giresun kalite fındık için 10,5 lira, Levant kalite fındık için 10 lira fiyatla fındık alımına TMO önümüzdeki Pazartesi'den itibaren başlayacak" dedi. Bu fiyatların alt fiyatlar olduğuna işaret eden Fakıbaba, üreticilerden, fındıklarını satmakta acele etmemelerini ve piyasayı takibe almalarını istedi.
3-Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB)Genel Başkanı Şemsi Bayraktar,TMO tarafından Giresun kalite fındık için kilogram başına 10,5 lira, levant kalite için 10 lira olan fiyatların yetersiz oluğunu açıkladı.
Bayraktar, yaptığı yazılı açıklamada, 500 bin üreticiyi ilgilendiren bir üründe, serbest piyasa koşullarının oluşmadığı bir ortamda TMO'nun piyasayı regülasyonunun şart olduğunu, aksi takdirde üreticinin sürdürülebilir, maliyetlerinin üzerinde bir fiyat elde etmesinin mümkün olmadığını vurguladı.
Giresun kalite fındık için kilogram başına 10 lira 50 kuruş, levant kalite fındık için 10 lira olarak açıklanan fiyatın son derece yetersiz kaldığına dikkati çeken Bayraktar, üreticinin maliyetinin, Trabzon için kilogramda 9 lira 90 kuruş, Giresun'da 9 lira 75 kuruş, Ordu'da 8 lira 75 kuruş, üç ilin ortalamasının 9 lira 47 kuruş olarak hesaplandığına işaret etti. Bayraktar, bu maliyetin Giresun için dekara 120 kilogram, Ordu ve Trabzon için dekara 150 kilogram verim olacağı hesabıyla çıkarıldığını ancak verimin Trabzon'da 73, Giresun'da 87, Ordu'da 104 kilogram civarında kalacağının tahmin edildiğini, bu koşullarda üreticinin maliyetinin daha da yükseleceğini bildirdi
DİSK/Gıda-İş ve Tüm Köy Sen Sendikalarının genel merkezleri yaptıkları ortak açıklamayla Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO) 10 liralık fındık alım fiyatına tepki gösterdi. Hükümetin ve TMO’nun tekellerin ihtiyaçları doğrultusunda böyle bir açıklama yaptığı belirtilen açıklamada, TMO’nun 10 liradan alım yapması halinde tekellerin bu fiyatı 8 liraya kadar düşüreceğine vurgu yapıldı, TMO’nun fiyatı revize ederek 15 liradan fındık alması Yeni Gıda ve Tarım ve Hayvancılık Bakanı Eşref Fakıbaba’nın “Üretici kazansın ki üretim olsun, Üretim olmazsa gıda olmaz, gıda olmazsa yaşam olmaz” diyerek TMO’nun Giresun kalite fındığını 10.5, Levant kalite fındığı ise 10 liradan alacağını duyurduğu hatırlatılan açıklamada, “2016 yılı fındığı yılın son aylarında 13-14 liradan satılmıştı ve geçimlik tarım üretimi yapan fındık üreticilerinin çoğu zaten 2017 girmeden fındığını satmışlardı. TMO 4 ay önce 2016 yılı fındığını 10 liradan alacağını açıklamıştı. Böylece piyasa denilen şirketler çarkında 8 ile 10 lira arasında fiyat bulan fındığın fiyatı TMO’nun alacağı fiyat olan 10 lirada sabitlenerek tavan fiyat işlevi gördü” dendi.
4- 2017 yılı mahsulü ”Müstahsilden Tacire Satış” kabuklu fındık satışları fındık yetiştirilen yörelerdeki borsalarda tescil edilen miktar Şubat 2018 sonu itibariyle (KG) (15 Ticaret Borsası Verileriyle); 672.331.049 Kg. (Giresun: 79.484.847 Kg.dır.) Bu miktar toplam rekoltenin %99,6'sına denk gelmektedir. Tahmini rekolteye göre üreticinin elinde %0,4’lük oran olan 2,7 bin ton ürün kalmıştır.
5- Türkiye, dünya fındık üretiminin yüzde 68’ini tek başına karşılıyor. Son 10 yılın iç fındık ihracat ortalaması 245 bin tondur. Bunun karşılığı da 500 bin ton kabuklu fındık demektir. Yıllık ortalama 100 bin ton kabuklu fındık iç piyasada tüketiliyor. İhracat ve iç tüketim dahil, en az 600 bin ton kabuklu fındığa ihtiyaç vardır.
6- Türkiye, 2017-2018 fındık ihraç sezonunda ; Şubat 2018 ayı sonu itibariyle 171.690 ton iç fındık ihraç ederek 1.090.646.991 dolar gelir elde etmiştir. 2016-2017 fındık ihraç sezonunda ise; 235.769 ton iç fındık ihraç ederek, karşılığında 1.882.254.562 dolar gelir elde etmiştir. Bu iki sezon gelirlerini karşılaştırdığımızda; 2017 ürünü fındığı geçen yılki fiyattan satsaydık 171.690.000*8,54 $ = 1.466.232.600 $ gelir elde edecektik. Bu sezon ülkemizin şimdiye kadar ki fındıktan gelir kaybı 375.585.609 $ olmuştur. Bunu Türk lirası olarak hesapladığımızda 375.585.609*3,82= 1.434.737.026 TL. olmaktadır. Geriye kalan 6 aylık dönemde gerçekleşecek fındık ihracatı da dikkate alındığında, gelir kaybının daha da artacağı gayet açıktır. Sezonlar itibariyle son 10 yılda ihraç edilen fındıktan elde edilen gelirin yıllık ortalamasının 1.850 milyon dolar olduğu görülmüştür.
7- Yine Türkiye, 2017-2018 fındık ihraç sezonunda, ihraç edilen iç fındığın 12.290 tonunun (%7) 2016 yılı ürünü olduğu görülmüştür.
8- 2016 mahsulü kabuklu fındık fiyatlarına bakıldığında ise; bu yıl serbest piyasada fiyatlar Giresun kalite %50 randımanlı tombul kabuklu fındık ortalama net 13.00 TL/KG. ile sezona başlamış, sezon içerisinde fiyatlar 14,50 TL/KG. kadar yükselmiştir. Sezon sonu itibariyle fiyatlar bölgelere göre 8.50-12.50 TL/KG. arasında seyretmiştir. Bugün itibariyle 2017 yılı kabuklu fındık fiyatları (%50 randıman) serbest piyasada 8.00 -12,50 TL/KG. arasında işlem görmektedir.
9-Türkiye 2016 (01.01.2016-31.12.2016) yılında 227.556.378 KG. iç fındık ihracına karşılık 1.981.334.911 dolar gelir elde etmiştir. Bu fındığın %78 olan 177.207.563 KG. Karadeniz ve İstanbul Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliğine üye 9 firma tarafından ihraç edilmiştir. Türkiye'nin ve dünyanın en büyük fındık alıcısı ve ihracatçısı olan İtalyan FERRERO şirketi 2013 yılında IF MarianoStellifer S.P.A’dan Türkiye ve İtalya’da fındık ticareti ile iştigal eden Stelliferi şirketlerini(STELLİFERI) devralmasıyla Türkiye’de fındık ticareti alanında da faaliyet göstermeye başlamıştır. Yine 2014 yılında tamamını satın aldığı Oltan Gıda’nın ismini de 2017 yılında “Ferrero Fındık İthalat İhracat ve Ticaret A.Ş.” olarak değiştirerek faaliyetlerine devam etmektedir. Ferrero, kendisine ait olan bu iki firma vasıtasıyla 2016 yılında 95.156.450 Kg. (%41,8) iç fındık ihracı gerçekleştirmiştir. Aldığı fındığın çoğunu kendisi işleyen Ferrero şirketinin yıllık cirosu ise 11,2 milyar dolardır. Bu sebeple Ferrero şirketi dünyadaki en büyük fındık alıcısı ve ihracatçısı olan şirkettir. İtalyan Ferrero şirketi, dünyanın 20’den fazla ülkesinde, ana hammaddesi fındık olan, Nutella, Kinder gibi markalar ile çikolata ve benzeri ürünler üretmektedir. Manisa’da da bir üretim fabrikası vardır. Türkiye’de fındık fiyatını tek başına etkileyebilecek, fındık fiyatını manipüle edebilecek bir güce erişmiştir. Bunun yanında 2011 yılında Türkiye'nin en büyük fındık ihracatçılarından Progida'yı da; Singapur merkezli küresel tarımsal ürün ve gıda muhteviyatı imalatçısı OLAM International satın aldı. 2016 yılındaki iç fındık ihracatındaki payı % 9,7 (22.175.530 Kg.) olan Progıda’nın; Ferrero’nun ihracattaki payı olan %41,8 ile toplandığında, her iki şirketin ihracat payları (%51,5) yüzde elliyi geçmektedir. Bu iki firmanın yurt içi pazar paylarını da bu oranlara ilave ettiğimizde; piyasadaki pazar paylarının % 65-70 oranlarına çıktığı görülecektir. 2017 mahsulü için Ferrero'nun kabuklu fındık alım fiyatını kilogram başına 9 lira 25 kuruş olarak uygulayacağını alıcılarına bildirdiği ifade ediliyor.
Ülkemizden 2017 yılında( 01.01.2017-31.12.2017) ihraç edilen iç fındık miktarı 269.623.292 Kg.dır. Bu miktar ihracat içindeki Ferrero’nun payı (Ferrero+Stelliferi) 82.995.932 Kg. (%31), Progıda’nın payı ise 24.144.555 Kg. (%9) olmuştur. Her iki firmanın ihracat payı toplamının %40 olduğu görülür. Yurt içi piyasa paylarını bu oranlara ilave edersek; sektördeki piyasa payları toplamı % 50’nin üzerine çıkmaktadır.
10- Türkiye, 2017 yılında ( 01.01.2017-31.12.2017) toplam 269.623.292 Kg. fındık ihraç ederek, karşılığında 1.866.877.685 dolar gelir elde etmiştir. Bu ihracatın yüzde (%77) on ülkeye yapılmıştır. Yapılan ihracatın yüzde (%43,5) iki ülkeye yapılmıştır. İlk iki sırada; Almanya yüzde (%23,5) birinci, İtalya yüzde (%20) ile ikinci sırada yer almıştır.
11- Türkiye’de dekar başına üretim ABD ve Gürcistan gibi üretici ülkelerden daha düşüktür. Türkiye’de 5 yıllık dönemde (2012-2016) dekara fındık verimi 77 kg’dır. FAO’ya göre 2010-2014 yılları arasında dekara fındık verimi Türkiye’de 107 kg. iken ABD’de 285 kg, Gürcistan’da 184 kg, İtalya’da 151 kg ve İspanya’da 110 kg’dır. Türkiye’nin fındık veriminde yıllara göre önemli dalgalanmalar da görülmektedir. İklim şartları, gerekli kültürel işlemlerin yeterince yapılmaması ve fındık bitkisinde görülen periyodisite gibi etkenler verimdeki dalgalanmayı artırmaktadır. Fındık bahçelerinin genelde yaşlı olması, ocakların ise sık dikili olmasından dolayı Trabzon, Giresun ve Ordu illerindeki verim seviyesi; Kocaeli, Sakarya ve Düzce illerinin verim seviyesine göre daha düşüktür. Sakarya ve Düzce illerindeki üreticilerin işletme büyüklükleri ve verim düzeylerinin daha yüksek olması nedeniyle bu bölgedeki dikim alanları hızla artmaktadır.
12-TMO FINDIK ALIMLARINA DEVAM EDİYOR . 19.12.2017
Alım Fiyatlarımız; Giresun kalite 10.50 TL/Kg – Levant kalite; 10.00 TL/Kg'dır.
Bugün itibariyle 76.594 üreticiden 136.868 ton fındık satın alınmıştır. Ürün bedeli olarak üreticilerimize 1.304.320 bin TL. ödeme yapılmıştır.
Üreticiler randevularını www.tmo.gov.tr internet adresinden ve alım noktalarından alabilirler. TMO’ya fındık satacak üreticilerin dekar başına teslim edeceği ürün miktarı 130 kg’a çıkarılmıştır. Fındık alımlarında uygulanan çürük oranı %3’ten %5’e, çatlak oranı %2’den %7’ye çıkarılmış, asgari randıman oranı % 40’dan % 37’ ye düşürülmüştür.
13-TMO KABUKLU FINDIK SATIŞINA BAŞLADI 21.02.2018
Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) satın aldığı 138 bin ton kabuklu fındığı satışa çıkardı. Giresun kalite kabuklu fındığın kilosunu 12 lira 50 kuruş, levant kalite kabuklu fındığın kilosunu 11 lira 50 kuruş ve sivri kalite kabuklu fındığın kilosunu ise 10 lira 50 kuruştan, 2016 ürünü fındıklar ise bu fiyatların 50 kuruş altında satılacağını ilan eden Toprak Mahsulleri Ofisi, bu fiyatların 31 Mart 2018’e kadar geçerli olacağını bildirdi.
14- Yıllardır fındık üzerinde oynanan oyunları tek tek açıklamaya çalıştık. Fındıkta sürdürülen talan ve soygun politikalarına bir son verme zamanı gelmiş ve de geçmektedir. Fındık üreticileri olarak ürünümüz üzerinde söz, yetki ve karar sahibi olabilmek için mutlaka örgütlenmemiz gerekir. Haklarımızı ancak örgütlenerek savunabiliriz. Örgütlenmek gücümüzü on kat, yüz kat, bin kat artıracaktır. Bu örgüt Tüm Üretici Köylüler Sendikası (TÜM-KÖY-SEN) olmalıdır. Tüm- Köy- Sen üye olalım ve üye yapalım.
Tüm-Köy-Sen Giresun Temsilcisi Orhan Kara