Sayfayı Yazdır | Pencereyi Kapat | Resimleri Göster
Açıklama: Bülent Hocaoğlu yeniden yargılanacak.
Kategori: Görele
Eklenme Tarihi: 14 Temmuz 2016
Geçerli Tarih: 08 Mayıs 2024, 01:00
Site: Görele Sol Platformu
URL: http://www.gorelesol.com/haber_detay.asp?haberID=23356
Hocaoğlu Dosyası
Yeniden Açılıyor
Bülent Hocaoğlu
yeniden yargılanacak.
Görele,Terziali
Köyünden Bülent Hocaoğlu dosyası
yeniden açılıyor.
Görele’nin sevilen
gençlerinden Bülent Hocaoğlu,kesinleşmiş cezası nedeniyle yıllardır Giresun
Kapalı Cezaevinde yatıyordu.
Bülent Hocaoğlu avukatı,yargılamanın
yenilenmesi talebiyle yeniden yargılanmanın önünü açtı.
Yapılacak yargılama
sonucunda Bülent Hocaoğlu’nun serbest kalabileceği belirtiliyor.
Yaşanan talihsizlikler nedeniyle yıllardır kapalı cezaevlerinde hapis yatmakta olan,çocuklarından ayrı kalan Bülent Hocaoğlu’nun yeniden yargılanmasının önünün açılması Görele’de sevinçle karşılandı.
Ceza Hukuku Bakımından Yargılamanın Yenilenmesi
Ceza Muhakemeleri
Kanununda kanun yolları ikiye ayrılmıştır. Bunlar olağan kanun yolları ve
olağanüstü kanun yollarıdır. Olağan
kanun yolları, itiraz, istinaf ve temyizdir. Olağan kanun yollarına
kesinleşmemiş hükümlere karşı başvurulabilir. Olağanüstü kanun yolları ise CMK
308 uyarınca Yargıtay cumhuriyet başsavcının itiraz yetkisi, yasa yararına
bozma ve yargılanmanın yenilenmesidir. Makalemizde olağanüstü kanun yollarından
olan yargılamanın yenilenmesi incelenecektir.
Yargılamanın Yenilenmesi
Yargılanmanın iadesi
kanun yoluna kesinleşmiş mahkeme kararlarına karşı başvurulabilir. Mahkemeler
tarafından verilen kesin hükümde, işin niteliği ya da hukuka aykırı bir
değerlendirmenin mevcut olması durumunda sanığın lehine ya da aleyhine sonuç
doğmuş olabilir. Yargılamanın yenilenmesinin amacı hükmün kesinleşmesinden
sonra anlaşılan adli hatanın giderilmesidir. Nitekim gerçek suçluların
bulunması ve gerçekten suç teşkil eden fiilin cezalandırılmasında hem sanığın
hem toplumun yararı bulunmaktadır.
Yargılanmanın Yenilenmesi Yoluna Kimler Başvurabilir?
Yargılanmanın
yenilenmesi yoluna resen gidilmez, mutlaka bu kanun yoluna gidilmesi yönünde
talep bulunmalıdır. Bu talebi hükümlü, hükümlü ölmüşse eşi, üst soyu, altsoyu
ve kardeşleri, bu kişiler de mevcut değilse Adalet Bakanı gerçekleştirebilir.
Hükümlü, müdafi, hükümlünün yasal temsilcisi ve eşi bu yola hükümlü lehine,
beraat eden sanık ve cumhuriyet savcısı ise hem lehe hem de aleyhe olarak
başvurabilir. Katılan sıfatını taşıyan kişiler ve ceza muhakemesi sırasında
katılma isteği karara bağlanmış ya da reddedilmiş olanlar ile katılan sıfatını
alabilecek nitelikte suçtan zarar görenlerde kanun yollarına sanık ya da
hükümlünün aleyhine müracaat edebilirler.
Yargılanmanın Yenilenmesi Kanun Yolunda Başvuru Süresi Ve
Başvuru Şartları
Söz konusu kanun
yoluna başvuru herhangi bir süre ile sınırlandırılmamıştır. Çünkü adli hatanın
ne zaman fark edileceği belirli bir süreye bağlanamaz. Ancak bu kuralın bir
istisnası bulunur. AİHM kararlarına dayanan başvurular, AİHM kararının
kesinleştiği tarihten itibaren 1 yıl içinde yapılmadır. Bir yıllık süre hak
düşürücü süredir.
Yargılamanın
yenilenmesi talebi kural olarak kararı veren mahkemeye yapılır. Ancak ilk hükmü
veren hâkim tarafından yargılanmanın yenilenmesi davası görülemez. Yargıtayın
doğrudan hüküm verdiği hallerde Yargıtay ilgili hukuk dairesine yada Yargıtay
ceza genel kuruluna istem sunulmalıdır.
İstem yazılı olmak zorundadır. İstem dilekçesinde yenilenme nedenleri ve
deliller yer almalıdır. Talep kabul edilirse yedi gün içinde talep hakkında
diyeceklerini bildirmeleri için ilgili tarafa ve cumhuriyet savcısına tebligat
yapılır.
Bir kere yargılamanın
yenilenmesi talebi ret edilirse yeni bir sebep ve delillerle yeniden talepte
bulunulabilir. Bunun için hükümlünün lehine ya da aleyhine yargılanma
nedenlerinin bulunması ve yeni nedenlerin ortaya çıkması gerekir. Bir
başvurucunun yapacağı her başvuruda farklı nedenlere dayanmış olması aranır.
Yargılanmanın yenilenmesi davası açılması hükmün infazını ertelemez. Ancak
mahkeme infazın geri bırakılması veya durdurulması kararı verebilir. Hükümlü bu
karara itiraz edemez. Ayrıca bu dava hükümlü sıfatını etkilemez, yalnızca
infaza ara verilmesini sağlar.
Yargılamanın Yenilenmesi Nedenleri
Sahte belge
kullanılması; Duruşmada kullanılan ve hükmü etkileyen bir belgenin sahteliğinin
anlaşılması yeniden yargılanma nedenidir. Bu sebep hem lehe hem de aleyhe
yargılanma sebebi olabilmektedir. Sahte belgenin sanık ya da hükümlünün haberi
olmaksızın hazırlanması lehe, haberi olup da hazırlanması ise aleyhe
yargılanmanın yenilenmesi nedenidir. Doktrinde söz konusu sahteciliğin belgede
sahtecilik boyutuna varmış olmasının gerekip gerekmediği tartışma konusudur.
Her ihtimalde ileri sürülen belgenin hükmün hukuka aykırılığına yol açması
gerekir. Bu da duruşmada kullanılması ve hükmü etkilemesiyle mümkündür.
Yalancı tanıklık ya da
gerçeğe aykırı bilirkişilik yapılmış olması; Yemin verilerek dinlenmiş olan bir
tanık veya bilirkişinin hükümlü aleyhine kast veya ihmalle gerçek dışı tanıklıkta
bulunduğunun veya oy verdiğinin anlaşılması yargılanmanın lehe yenilenme
nedenidir. Yapılan tanımdan ulaşılan ilk
sonuç, bilirkişi ya da tanığın yeminli dinlenmiş olmasıdır. Tercüman için de bu
hüküm uygulanır. Burada önemli olan
yalancı tanıklık ya da gerçeğe aykırı bilirkişilik yapılmasının verilen hükmü
etkilemesidir.
Hâkimin görevini ifa
ederken suç işlemesi; Hâkimin, hükümlünün neden olduğu kusur dışında, aleyhine
ceza kovuşturmasını veya bir ceza ile mahkûmiyetini gerektirecek biçimde
görevlerini yapmada kusur etmesi yargılamanın lehe yargılanma nedenidir. Bu
madde ile aranan hâkimin görev suçu işlemiş olmasıdır. Hâkimin suç işlemesi
durumunda, işlenen suçun hükmü etkilemesi aranmamaktadır. Suç işleyen hâkim
hakkında mahkûmiyet hükmü bulunmalı ya da mahkûmiyet hükmünün delil
yetersizliğinden başka bir nedenle verişmemiş olduğu anlaşılmalıdır. Ayrıca
hâkimin kusuruna hükümlünün neden olmaması gerekmektedir.
Hükme katılmış
hâkimlerden birinin aleyhine ceza kovuşturmasını veya bir ceza ile mahkûmiyetini
gerektirecek nitelikte olarak görevlerini yapmada sanık veya hükümlü lehine
kusur etmesi yargılamanın aleyhe yenilenme nedenidir.
Dayanak hükmün ortadan
kalkması; Ceza hükmü, hukuk mahkemesinin
bir hükmüne dayandırılmış olup, bu hükmün kesinleşmiş bir diğer hüküm ile
ortadan kaldırılması yargılamanın lehe yargılanma nedenidir. Bu nedende ceza mahkemesi hükmünün dayanağını
hukuk mahkemesi hükmü oluşturmalıdır. Ancak dayanak hukuk mahkemesi hükmü başka
bir kesin hükümle ortadan kaldırılmış olmalıdır.
Yeni olay ve
delillerin bulunması; yeni olaylar veya yeni deliller ortaya konulup da
bunların yalnız başına veya önceden sunulan delillerle birlikte göz önüne
alındıklarında sanığın beraatını veya daha hafif bir cezayı içeren kanun
hükmünün uygulanması ile mahkûm edilmesini gerektirecek nitelikte olması
yargılamanın lehe yargılanma nedenidir. Yeni delil ve ya olaylar mahkûmun suç
işlemediğini değil daha hafif bir suç işlediğini de ortaya koyabilir. Bu
nedende mahkemeye sunulan delillerin veya vakıaların yeni olması aranır. Hükmü
veren mahkemeye bildirilmediği için hükümde dikkate alınmayan her türlü olay ve
delil mahkûm tarafından önceden bilinip bilinmemesine bakılmaksızın yeni olarak
nitelendirilmektedir. Kesin hükümden
önce mevcut olup mahkemeye sunulmayan deliller de yeni sayılır. Daha önceden
mahkemeye sunulmuş ancak mahkemece inandırıcı bulunmadığı için değerlendirme
dışı tutulmuş delil ve olaylar yeni değildir. Yenilik delillerin taraflarca
bilinmesine değil mahkemece bilinmesine göre belirlenir. Ayrıca yeni delil veya
olayın önemli mahiyet taşıması, tek başına veya diğer delillerle hükümlünün
beraatını ya da daha az ceza almasını sağlayacak nitelikte olması gerekir.
Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesi’nin Konuya İlişkin Karar Vermesi; Türk mahkemelerinde verilen ceza
hükmünün AİHS’nin veya eki protokollerinin ihlali suretiyle verildiğinin ve
hükmün bu aykırılığa dayandığının AİHM kesinleşmiş kararıyla tespit edilmesi
yargılanmanın lehe yenilenme sebebidir.
AİHM kararları kesinleşme tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde
yargılanmanın yenilenmesi talebinde bulunulmalıdır. Bir yıllık süre hak
düşürücü süredir.
Sanığın ikrarı; sanık
beraat ettikten sonra suçla ilgili hâkim önünde güvenilebilir nitelikte ikrarda
bulunması yargılamanın aleyhe yenilenme nedenidir. Hâkim önünde ikrar yalnızca
beraat kararı verilmişse geçerli olur. İkrar iştirak halinde işlenen suçlarda
diğer suç ortaklarına sirayet etmez, sadece ikrarda bulunan açısından etkili
olur. İkrarı sanığın yapması ve ikrarın güvenilir olması gerekir. Güvenirlik
yargılamanın yenilenmesi başvurusunu inceleyen mahkeme değerlendirir. Sanık
dışındaki kişilerin ikrarına dayanarak yargılamanın yenilenmesi yoluna
gidilemez. Sanık dışındaki kişilerin ikrarı yeni delil ve olay niteliğinde
olduğundan hükümlünün lehine yargılamanın yenilenmesine başvurulabilir.
Yargılamanın Yenilenmesinde Kabul Edilmeyecek Haller
Yargılamanın
yenilenmesi nedenleri kanunda sınırlı sayı ilkesine göre sayılmıştır.
Mahkemenin yasayla belirlenen sınırlar içerisinde, takdir yetkisini kullanarak
belirlediği cezanın değiştirilmesi amacıyla yargılanmanın yenilenmesi kanun
yoluna başvurulamaz. Mahkemelerin takdir hataları önemli adli hatalardan
sayılmamıştır. Bununla birlikte hatanın giderilmesini sağlayacak başka bir yol
varsa da yargılamanın iadesi kanun yoluna başvurulamaz. Adli hata olağan kanun
yolları ya da diğer olağanüstü kanun yollarına başvurularak giderilebiliyorsa
yargılamanın iadesine konu olamaz.
Yargılamanın Yenilenmesinde Ceza Muhakemesi Usulü
Yargılanmanın
yenilenmesi talebi kabul edilirse yeniden yargılama yapılır ve ilk
yargılamadaki tüm eksiklikler giderilir. Öncelikle delillerin toplanması
aşamasına geçilir. Delillerin toplanması aşamasına geçilmesi için başvurunun
kabul edilmesi yeterlidir. Mahkeme delillerin toplanması için bir naip hâkimi
veya istinabe olunan mahkemeyi görevlendirebileceği gibi, kendisi de bu
hususları yerine getirebilir. Araştırılan deliller yenileme nedeniyle
bağlantılı olan delillerdir. Mahkeme başvurucunun yargılanmanın yenilenmesi
sebebi olduğunu ileri sürdüğü delillerle bağlı değildir. Kendisi de resen delil
toplar. Delillerin toplanması bittikten sonra Cumhuriyet savcısı ve hakkında
hüküm kurulmuş olan kişiden yedi günlük süre içinde görüş ve düşüncelerini
bildirmeleri istenir.
Yargılamanın yenilenmesi
isteminin reddi kararı, talepte ileri sürülen iddialar yeteri derecede
doğrulanmazsa ve sahte belgenin, tanığın yalan beyanının ya da bilirkişinin
gerçeğe aykırı mütalaasının önceki hükme etkisinin olmadığının anlaşılması
üzerine verilmektedir. Bu ihtimalde talep esassız olması nedeniyle duruşma
yapılmadan ret edilir. Yargılamanın yenilenmesi ret edilirse sonradan yeni
delillerle yeniden yargılamanın yenilenmesi talep edilebilir.
Yargılamanın
yenilenmesi talebi ret edilmezse mahkeme yargılamanın yenilenmesine ve duruşma
yapılmasına karar verir. Yeniden duruşma yapılan mahkeme ya önceki hükmü onar
ya da hükmü iptal ederek dava hakkında yeniden hüküm verir. Onaylama kararı
esasen yargılamanın yenilenmesi kararının ret edilmesi anlamına gelir. Aleyhe
değiştirme yasağı uyarınca yargılamanın yenilenmesi istemi, hükümlünün lehine
yapılmışsa, yeniden verilen hüküm önceki hükümle belirlenmiş cezadan daha ağır
bir cezayı içeremez.
Hükümlü ölmüşse
mahkeme yeniden duruşma yapmaksızın gerekli delilleri topladıktan sonra
hükümlünün beraatın veya yargılamanın yenilenmesi isteminin reddine karar
verir. Bunun dışındaki durumlarda da mahkeme bu hususta yeterli delil olması
halinde, Cumhuriyet savcısının görüşünü aldıktan sonra, duruşma yapmaksızın
hükümlünün derhal beraatın karar verir. Mahkeme beraat kararı ile birlikte
önceki hükmün ortadan kaldırılmasına da karar verir
CMK 321/3 uyarınca yargılanmanın yenilenmesi
talebinin reddi ve ya kabulü kararına karşı itiraz yoluna başvurulabilir.
Yargılamanın yenilenmesi yoluna başvuran taraf, bu başvurusunu geri almasından
veya başvurunun ret olunmasından ileri gelen giderleri öder. Yargılamanın
yenilenmesi yoluna başvuran Cumhuriyet savcısı ise, sanığın ödemek zorunda
bulunduğu giderler Devlet Hazinesine yükletilir. Yargılamanın yenilenmesi
yoluna başvuranın istemi kısmen kabul olunmuş ise, mahkeme uygun gördüğü
şekilde giderleri bölüştürür. Yargılamanın yenilenmesi sonucunda verilen
mahkûmiyet hükmü ya da önceki hükümde değişiklik yapan tüm hüküm ve kararlar
Adli Sicile işlenir. Yargılamanın yenilenmesi isteminde bulunan kimse isterse,
gideri Devlet Hazinesine ait olmak üzere önceki hükmün iptaline ilişkin karar
Resmi Gazete ile ilan olunacağı gibi mahkemenin takdirine göre diğer gazetelerle
de ilan edilebilir.
Yargılamanın yenilenmesi
sonucunda beraat veya ceza verilmesine yer olmadı- ğı kararının verilmesi
halinde, önceki mahkûmiyet kararının tamamen veya kısmen infaz edilmesi
dolayısıyla kişinin uğradığı maddi ve manevi zararlar Ceza Muhakemesi
Kanunu’nun 141 ila 144 üncü maddeleri hükümlerine göre tazmin edilir.
Av.Tuğsan YILMAZ,Av.Halil İbrahim ÇELİK,Merve ARABACI
Haber : Ali Dursun
www.gorelesol.com