Sayfayı Yazdır | Pencereyi Kapat | Resimleri Göster
Açıklama: İsveç'te çöpten elde edilen enerji 1 milyon evi ısıtıyor
Kategori: Çevre
Eklenme Tarihi: 02 Temmuz 2015
Geçerli Tarih: 19 Nisan 2024, 15:14
Site: Görele Sol Platformu
URL: http://www.gorelesol.com/haber_detay.asp?haberID=21596
ÇÖPTE İSVEÇ MODELİ
Çöp illerimizin sorunu, içlerimizin
sorunu, köylerimizin sorunu… Bölgenin sorunu, Türkiye’nin sorun!
Giresun’da oluşan çöp dağından
tutunda dere yataklarına ve tatlı su havzalarına kadar dökülen çöplerle ilgili
kökten bir çözüm üretilemiyor ülkemizde… İlimizde, herkes gözünü Çavuşlu’ ya
dikmiş, tesisisin açılmasını bekliyor.
Kaldı ki o tesisle ilgili geçmişten
günümüze yaşanan sorunları da hepimiz biliyoruz.
Yine o tesisle ilgili başka bir
komedinin de nasıl yaşandığının geçtiğimiz günlerde yazmıştık. 2014 yılı 5
Haziran’da bitti diye açılışı yapılan, hatta video konferans yöntemiyle
Cumhurbaşkanına açılışı yaptırılan tesisler hâlâ çalışmaya başlamadı.
Geçen hafta yerel gazetelerde çıkan
bir haberin başlığı bizleri heyecanlandırmıştı. Gerçi haberin tamamını
okunduğumuzda heyecanlanacak bir şeyin olmadığını gördük.
Haberin başlığı:” Çöp Sorunu
Çözülüyor.” Nasıl heyecanlanmazsınız!
Görele Belediye Başkanı Tolga
Erener’in bir açıklaması olmuş: Erener; Çavuşlu’ da kurulan Katı Atık Bertaraf
Tesisi ve Düzenli Depolama Alanı’nın bitirilmesiyle çöp sorunun çözüleceğini
söylemiş.
Görele Belediyesi geçici olarak,
sahil yolu yapımı sırasında kazanılan bir çukuru çöp döküm alanı olarak
kullanıyormuş. Birçok belediye çöplerini dere havzalarına dökerek içme sularını
dahi kirletiyormuş. Gerçi bu alana çöp dökmekten memnun değillermiş ancak başka
da seçenekleri yokmuş.
Dedik ya herkesin gözü Çavuşlu’ da.
Oysa aynı günlerde ulusal basında
çöple ilgili başka bir haber daha çıktı. Biz de yazımızın başlığını bu haberden
aldık. İsveç çöpten enerji üreterek ülkenin enerji ihtiyacını karşılıyormuş.
Hatta çöp sıkıntısı çektikleri için
komşu ülkelerden çöp temin ediyorlar ve üstüne üstlük çöpünü aldıkları
ülkelerden üste para alıyorlarmış.
İşte Çöpte İsveç Modeli dediğimiz bu.
Çavuşlu’ yla ilgili tartışmaların
zirveye ulaştığı günlerde hep bunu dile getirdik. Gelişmiş ülkelere bir bakalım
dedik, onların çöp sorununu nasıl çözdüğünü bir araştıralım dedik. Bu güzelim
Çavuşlu’ yu çöple anılır olmaktan kurtaralım dedik ama dinleyen olmadı.
İsveç’in Linköring isimli bir şehri
var. Nüfusu 110 bin. Belediye başkanları bir Türk; Muharrem Demirok.
Bu yerleşim yerinin tüm enerjisini
çöplerin dönüşümünden sağlıyorlar. Nüfusu Giresun’un nüfusundan fazla… Çöpten
enerji elde etmek için kurdukları tesisten koca şehrin enerjisini
karşılıyorlar.
Ama bir sorunları var, çöp
yetiştiremiyorlar. Bunun da komşu ülkelerden tedarik ediyorlar. Avrupa
ülkelerinde çöp depolama yasak olduğu için neredeyse her ülke çöpünü İsveç’e
vermek istiyor. O zaman da üste para alıyorlar çöp aldıkları ülkelerden.
İyi iş değil mi?
Böyle bir sistemden Çavuşlu’ ya çöp
tesisi kuranların bilgisi yok mu? Neden böyle bir tesis değil de bugün
yaptıkları gibi değişik bir depolama yöntemini dayatıyorlar?
Var işte,dünya da örnekleri var;
adamlar çöpten enerji elde ediyorlar.
Türkiye neden böyle bir sisteme
geçmiyor ki!
Çok pahallıdır diyeceksiniz değil mi?
yapmayın Allah aşkına; dünyanın Çin’den sonraki en büyük ikinci ekonomisi
dediğimiz Türkiye için pahallı sözü eski Türkiye’de kaldı.
Kaldı ki elde ettiğiniz enerjiyi
satarak yatırım harcamalarınızı karşılayabilirsiniz. Hani son yıllarda çokça
uyguladığımız bir yöntem var: Yap-İşlet yöntemi…
Enerjimizi çöpten sağladığımızda HES’
lere ve nükleere santrallere de ihtiyaç duymayabiliriz.
Adamlar yapmışlar olmuş,biz de neden
olmasın?
İsveç’te çöpten elde edilen enerji 1 milyon evi ısıtıyor
İsveç’te çöpten elde edilen enerji
ile 1 milyona yakın evin ısıtılması sağlanırken, 300 bin evin ise elektrik
ihtiyacı karşılanıyor.
İsveç, evsel atıkların modern
yöntemlerle işlenmesi yoluyla elde ettiği biyogazı hem ısıtma hem de elektrik
üretmek için kullanıyor. Nüfusu 10 milyona yakın ülkede, evlerde oluşan
çöplerin yüzde 99’unu elektrik üretimi için kullanılırken, kalan yüzde 1’lik
kısım ise tarımsal gübre amaçlı değerlendiriliyor.
İsveç, evsel atıkların modern
yöntemlerle işlenmesi yoluyla elde ettiği biyogazı hem ısıtma hem de elektrik
üretmek için kullanıyor. Nüfusu 10 milyona yakın ülkede, evlerde oluşan
çöplerin yüzde 99'unu elektrik üretimi için kullanılırken, kalan yüzde 1'lik
kısım ise tarımsal gübre amaçlı değerlendiriliyor.
İsveç vatandaşı 33 yaşındaki James
Cronin, AA muhabirine, 17 yaşından beri çöpleri ayıklayıp, en yakındaki
istasyona bıraktığını, bu işlemi yapmadan önce özel bir eğitim almadığını ancak
okulda fen derslerinde geri dönüşümün önemini öğrendiğini söyledi. Cronin,
şöyle devam etti:
"Stokholm'de eğer geri dönüşüm
yapmazsak bunun bir cezası yok ancak her gün televizyonlarda, radyoda,
internette geri dönüşümle ilgili haberleri görüyoruz ve duyuyoruz, bu artık
bizim için bir alışkanlık. Şimdiki çocuklar ise bu konuda daha şanslı, çünkü
okulda derslerde bu konu ayrıntılarıyla işleniyor."
Pernilla Enström ise evde çöpleri
plastik, cam ve metal olarak üç kısma ayırdığını ancak annesinin biraz daha çok
sınıflandırma yaptığını söyledi ve şunları kaydetti:
"O sprey kutularını, yemek
artıklarını ya da pilleri de ayrı bir şekilde sınıflandırıyor, bazen kullanmadığımız
eşyaları ikinci elde satıyoruz . Çöpleri evimize en yakın geri dönüşüm
kutularına bırakıyoruz. Bazı apartmanlarda ise bu kutular konteyner şeklinde ve
apartmanın içinde, birkaç yıl önce ise durum farklıydı, bisikletlerimize
çöplerimizi yükleyip biraz uzaktaki konteynerlara bırakıyorduk."
Yaklaşık 10 milyon nüfusa sahip
İsveç, kendi çöp kaynaklarının bitmesi durumunda komşu ülkelerin yanı sıra
İngiltere, İtalya, İrlanda ve Balkan ülkelerinden çöp alıyor. İsveç, 2013
yılında 25,5 gigawatt yenilenebilir enerji üretim kapasitesine ulaştı ve bu
kapasite, 2014 yılı için 26,6 gigawatt olarak tahmin ediliyor.
Ülkede, 2013 yılında yenilenebilir
enerji üretimi yatırımlarına 1 milyar dolar ayrılmış ve enerji verimliliği için
uzun yıllardır enerji verimliliği çalışmaları yapılıyor.
Haber : Nihat Öztürk www.gorelesol.com