Sayfayı Yazdır | Pencereyi Kapat | Resimleri Göster
Açıklama: Ali Tezel yeniden gündeme getirilen kıdem tazminatı yasa tasarısı ile ilgili işçileri bekleyen büyük tehlikeyi kaleme aldı
Kategori: Ekonomi-Çalışma Hayatı
Eklenme Tarihi: 09 Şubat 2015
Geçerli Tarih: 27 Nisan 2024, 14:01
Site: Görele Sol Platformu
URL: http://www.gorelesol.com/haber_detay.asp?haberID=20396
Kıdem tazminatı
tasarısının tüm bilinmeyenleri
Sosyal güvenliğin duayeni yazarımız Ali Tezel yeniden gündeme getirilen kıdem tazminatı yasa tasarısı ile ilgili işçileri bekleyen büyük tehlikeyi kaleme aldı.
İşte Ali
Tezel'in bugünkü yazısı...
Kıdem tazminatı
tasarısının tüm bilinmeyenleri
Mevcut yasalara göre
çalışanlar 7 durumda işverenden kıdem tazminatlarını isteme hakkına sahipler.
Ancak getirilmesi düşünülen kıdem tazminatı fonu ise işçinin tazminat alma
hallerini 3’e daha doğrusu 2’ye düşürmektedir. Kıdem tazminatı halen uygulamada
olan üç iş kanununda da ayrı ayrı belirtilmiştir. En geniş çalışan kesimini
ilgilendiren 1475 Sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinde, Gazetecilerin çalışma
ilişkilerini düzenleyen 5953 Sayılı Basın-İş Kanunu’nun 6’ncı maddesinde ve
denizde çalışanların çalışma ilişkilerini düzenleyen 854 sayılı Denizİş
Kanunu’nun 20’nci maddesinde düzenlenmiştir.
KIDEM TAZMİNATINDA
TAVAN
Toplu sözleşmelerle ve
hizmet akitleriyle belirlenen kıdem tazminatlarının yıllık miktarı, Devlet
Memurları Kanunu’na tabi en yüksek Devlet memuruna 5434 sayılı T.C. Emekli
Sandığı Kanunu hükümlerine göre bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik
ikramiyesini geçemez. 2015 yılının 1'inci yarısında kıdem tazminatı tavanı ise
3 bin 541 liradır.
BU KANUNA DİKKAT!
Burada kimlerin 1475
sayılı İş Kanunu’na tâbi olduğu hususuna girmeden basit bir ifade ile “hizmet
akdi” ile çalışanların kıdem tazminatı hakkını açıklayalım. Bu kişilere genel
olarak işçi adı verilmektedir. İşçilerin kıdem tazminatlarını hangi hallerde
alabilecekleri 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14'üncü maddesinde yer almaktadır.
Bunlar;
1.İşveren tarafından
İşten çıkarılma, (İşveren tarafından bu Kanun'un 25'inci maddesinin II numaralı
bendinde gösterilen sebepler dışında),
2. İşçi tarafından
haklı sebepler işten çıkma (İşçi tarafından bu Kanun'un 24'üncü maddesi
uyarınca),
3. Askere gitme
(Muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla),
4. Emeklilik anında
(Bağlı bulundukları kanunla kurulu kurum veya sandıklardan yaşlılık, emeklilik
veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla),
5.Emekli olmadan işten
çıkma (506 sayılı Kanun’un 60’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin
(a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya
aynı Kanunun Geçici 81’inci maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için
öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi
istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle) yani 15 yıl ve 3 bin 600 günü
tamamlayarak istifa etme,
6-Kadın işçinin
evlenmesi (Kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu
ile sona erdirmesi)
7-Ölüm (İşçinin ölümü
sebebiyle) halleridir. Yukarıdaki hallerin gerçekleşmesi halinde, işçiye (ölümü
halinde mirasçılarına) her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti
tutarında kıdem tazminatı ödenmesidir. Bir tam yıldan artan süreler için de
orana göre ödeme yapılması icap eder.
HAKLAR AZALIYOR
“Kıdem Tazminatı Fonu”
kanun tasarı taslağına göre ise kıdem tazminatı alma halleri esasen 2’ye
düşmektedir. Bunlar ise emeklilik ve ölüm olmakla birlikte, fonda en az 10 yıl
primi ödenmiş olanlara gayrimenkul almaları şartıyla fonda biriken paranın
yarısı verilecektir. Kalan yarısı da emekli olunca kendisine, ölünce geride
kalanlarına ödenmesi düşünülmektedir.
Bu durumda fon
yasalaşırsa;
1.İşveren tarafından
İşten çıkarılma halinde KIDEM YOK.
2. İşçi tarafından
haklı sebepler işten çıkma halinde KIDEM YOK.
3. Askere gitme
halinde KIDEM YOK.
4.Emekli olmadan işten
çıkma halinde KIDEM YOK.
5-Kadın işçinin
evlenmesi halinde KIDEM YOK olacaktır.
HESAP DA DEĞİŞİYOR
-Mevcut yasaya göre
çalışan aynı işveren emrinde 1 yıldan az çalışmışsa kıdem tazminatı alma şansı
yok,
-Fon yasalaşırsa, her çalışılan ay için
işveren Fona işçi adına para yatıracağı için bir yıldan az da olsa işçi adına
fonda para olacaktır.
NASIL OLMALIYDI ?
Kıdem tazminatının mevcut hâlinde 7 hal ve durumda kıdem alınabilirken, fon gelirse sadece 2 halde kıdem tazminatı tam olarak alınabilecektir. Bu sebeple, fon yasalaşsa da, çalışanlar fonda biriken paralarını dilediği zaman dilediği şekilde alma hakkına sahip olmalı.
Ali Tezel - Millet Gazetesi