Sayfayı Yazdır | Pencereyi Kapat | Resimleri Göster
Açıklama:
Kategori: Köşe Yazarları
Eklenme Tarihi: 13 Aralık 2014
Geçerli Tarih: 26 Nisan 2024, 06:09
Site: Görele Sol Platformu
URL: http://www.gorelesol.com/yazar.asp?yaziID=19907
FINDIK SEKTÖRÜNDE SON DURUM - 3
“Yeni Fındık Stratejisi” açıklamasının üzerinden tam beş yıl geçti ve hükümetçe uygulanan bu stratejinin, 3 yıl daha uzatılması bekleniyor. Konu ile ilgili olarak Ordu Ticaret ve Sanayi Odası (OTSO) Meclis Başkanı Ufuk Ünal basın açıklamasında(02 Aralık 2014), fındıkta 5 yıldır kullanılan ve 2015 yılı ödemelerinin arkasından bitmesi beklenen alan bazlı gelir desteği uygulamasının 3 sene daha uzatıldığını hatırlatarak, “2015 yılı dahil 2016-2017-2018 yıllarında Ordu iline 1 milyar liranın üstünde ekonomik girdi sağlanacak” dedi. Gerek zirai don gerekse serbest piyasa fiyat dalgalanmaları açısından hemen her yıl üreticinin mağdur olduğu dönemler yaşandığını belirten OTSO Meclis Başkanı Ufuk Ünal, yaşanan bu gelişmeler sırasında zaman zaman üretici zaman zaman ise sanayicinin mağdur olduğunu ve her yıl haksız rekabet oluşturan bir tablo ortaya çıktığına dikkat çekti. Bu olumsuz tabloya son vermek için hükümet tarafından 5 yıl önce uygulanmaya konulan alan bazlı gelir desteğinin bu haksız rekabeti ortadan kaldırdığını ve özellikle üreticinin korunduğunu belirten Ünal, 2015 yılı itibariyle sonlandırılması beklenen ödemelerin 3 yıl daha uzatıldığını belirtti.
Hükümetçe, alan bazlı gelir desteği politikası uygulaması süresince, fındıkta destekleme alımları yapılmamıştır.
2014 YILI İTİBARİYLE KURUMLARCA AÇIKLANAN REKOLTE MİKTARLARI
Fiskobirlik Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Bayraktar (10.07.2014), AA muhabirine yaptığı açıklamada, her yıl Türkiye'de fındık rekoltesi ve üretimiyle ilgili çalışmalar yaptıklarını söyledi. Kendi bünyelerinde çalışan tarım danışmanlarınca her yıl olduğu gibi bu yıl da rekolte tespit çalışmaları yaptıklarını ifade eden Bayraktar, "Yaklaşık 90 tarım danışmanımız bütün bölgeleri dolaştı çalışma yaptı, bugün itibarıyla 430 bin ton civarında fındık rekoltesi görünüyor. Rekolte bundan sonra yukarı çıkmaz, aşağı da inebilir. Fındıkla ilgili, fındığın üretim ve toplanması gibi epey bir süreç var" dedi. Bir süre sonra yeni bir açıklama yapan Fiskobirlik Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Bayraktar (22.07.2014), piyasa da spekülasyon oluşturmak amacıyla değil gerçek rekolteyi tahmin edebilmek amacıyla rekoltelerin açıklanması gerektiğini ifade eden Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği Başkanı Lütfü Bayraktar, kendi tahminlerini savundu. FİSKOBİRLİK Yönetim Kurulu Başkanı Bayraktar “Amacımız azı çok, çoğu az göstermek değildir. Amacımız oluşacak arz talep dengesini tahmin edebilmektir. Buna göre bizim tahminlerimiz 450 bin ton civarında bir rekolte beklentisidir. Ancak daha önce ifade ettiğimiz gibi asıl sorun rekoltelerin değişik rakamlar olması değildir. Asıl sorun dünyada tekel olduğu bir üründe Türkiye’nin stoksuz yakalanmasıdır” şeklinde konuştu. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, fındıkta rekolte tahmininin belli olduğunu bildirerek, “Rekolte, meydana gelen don zararı ve fırtına nedeniyle dökülmeler sonucunda bu yıl da düşük çıkacak. Fındık üretiminin yüzde 98,8’ini karşılayan 14 ilimizde 371 bin 185 ton fındık üretimi bekliyoruz.” dedi. Gıda, Tarım Ve Hayvancılık Bakanlığı açıklamasında; "Fındık Rekolte Tahmin Komisyonları tarafından çotanak sayımına göre gerçekleştirilen rekolte tespit çalışması tamamlanmış olup, 2014 yılı rekoltesinin Mart ayında yaşanan don zararının etkisi nedeniyle 2013 yılına göre yüzde 25 azalma ile 411.647 ton olarak gerçekleşeceği ön görülmektedir. “ denmiştir. Karadeniz ve İstanbul Fındık İhracatçı Birliklerinin oluşturduğu Sektör Kurulunca açıklanması kararlaştırılan 2014 ürünü rekolte tahmini 514.000 tondur. Kamuoyuna deklare ediyoruz. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2014 yılı tahmini fındık rekoltesi 420.000 ton olarak hesaplanmıştır. Trabzon Ticaret Borsası Meclis Başkanı Mehmet Cirav ise, 2014 yılı tahmini fındık rekoltesinin 600 bin tona yaklaşacağını söylemiştir. Fındıkta yeni sezona yine rekolte tartışmaları ile giriliyor. Bu tartışma yeni değil. Her sene fındıkla ilgili en az 4 kurumca rekolte tahmini yapılıyor. Ayrıca üretim bölgesindeki oda, dernek, ihracatçı ve üreticiler tarafından farklı rekolte tahminleri yapılır. İhracatçılar rekolteyi yüksek gösterip fiyatın düşük oluşmasını, üretici düşük gösterip, fiyatın yüksek oluşmasını ister. Bunun yanında 1 Kg. fındığın maliyetinin hesaplanmasında; en önemli veri olarak birim alandaki (dekar) üretim dikkate alındığından, rekoltenin hesaplanmasının doğru yapılması, çok önemlidir.
EKİM 2014 SONU İTİBARİYLE PİYASAYA GİREN FINDIK MİKTARI
2014 mahsulü ”Müstahsilden Tacire Satış” kabuklu fındık satışları fındık yetiştirilen yörelerdeki borsalarda tescil edilen miktar (KG) (15 Ticaret Borsası Verileriyle); 223.248.826 Kg. Giresun: 20.954.296 Kg.dır.http://www.ordutb.org.tr/…/pazara_inen_findik_2014_sezonu.p… kayıt dışı olarak giren fındıklar da dikkate alınırsa, piyasaya daha fazla fındık girdiği gayet açıktır.
1-Türkiye, 2013-2014 fındık ihraç sezonunda 267.643 ton iç fındık ihraç etmiştir. Dünya fındık üretim ve ihracatının büyük bölümünü elinde bulunduran Türkiye, ihraç ettiği bu fındık karşılığında 1 milyar 981 milyon 441 bin 719 dolar gelir elde etmiştir. Bu sezon ise, (2014-2015) 3 aylık dönemde 68.645 ton iç fındık ihraç ederek, karşılığında 785 milyon 750 bin 028 dolar gelir elde etmiştir. 2013/14 sezonunda aynı tarih itibariyle ihracat 85.809 ton karşılığında 606.098.923 dolar gelir olmuştur. Geçen sezon ile bu sezonun ihraç rakamları karşılaştırıldığında (3 aylık); elde edilen toplam gelir ile ihraç miktarları arasındaki fark ortadır.
2-FİSKOBİRLİK YÖNETİM KURULU BAŞKANI BAYRAKTAR'DAN BORÇ AÇIKLAMASI
12 Eylül 2014
2006 yılında kalma borçlarının ödeneceğini kaydeden Bayraktar, “2006 yılında piyasada fındık 2.500 TL iken Fiskobirlik 5 bin liradan fındık alımı yaptı. Dolayısıyla 2005 yılı borcu dururken bu fiyattan alımlar yapıldı. Bu alımlarda yanlışlık yapıldı ama burada temel yaklaşım üreticiye katkı sağlamaktı. 2006 yılında fındığını Fiskobirlik’e 5 TL’den verenler 2005 yılında Fiskobirlik’in üreticiye ödeyemediği borcu olduğunu bilerek verdiler. 2005 den bu güne Fiskobirlik’in bu alımlarda katlandığı maliyet 400 milyon olarak hesaplandı. Bu paranın da bu gün itibariyle yüzde 93’ü ödenmiş durumda. Eski borçtan anapara üzerinden yüzde 7’lik bir borcumuz kaldı. Fiskobirlik’in kooperatifler kanununa göre ettiği zararın yasa gereği üreticiye verebilirdi. Fiskobirlik yasa gereği ödemesi gerekmeyen bir borcu ödemeye çalışıyor. Fiskobirlik aslında kar ve zarar esasına göre kooperatif kanununa tabi, 2005’te kar etti kar dağıttı 2006 yılında zarar etti zarar dağıtması gerekirdi. Yani ödemek zorunda olmadığı bir borç bu. Fiskobirlik canını dişine taktı bu borcu ödemeye çalışıyor fakat kamuoyunda bu borç ise Fiskobirlik fındığı aldı parayı ödemiyor şeklinde algılanıyor. Fiskobirlik güven anlamında borcuna sahip çıkıyor ve fedakarlık yapıyor. Bunun dışında şu an itibariyle yüzde 7’lik borcumuz kaldı. Ekim sonu itibariyle ve en geç kasım ortalarında borcumuzu tamamen ödeyeceğiz” diye konuştu.
Fiskobirlik’in son 5 yıldır bakış açısında bir değişikliğe gittiğini belirten Bayraktar, şunları söyledi:
“Geçmişte Fiskobirlik alım yapan idarecileri devlet tarafından atanan ve mevcut yönetim kurullarına siyasi baskılar yapılan bir kurumdu. Başkalarının yönettiği bir yapıyı bizler devir almışız. Fiskomarlar’da bu anlayışla yönetilmiş. Fiskobirlik özerkleştikten sonra tüm birimleriyle para kazanmak zorunda, Vakfıkebir’de de Fiskomar düşünüyoruz. Bu gün de bu arada arkadaşların belirlediği bir yer var, orayı bakacağız. Kamuoyunun şunu bilmesi lazım Fiskobirlik para kazanmak için her meseleye girmesi şart. Fiskomar’ların para kazanması lazım. Üreticinin de Fiskomarlar’a sahip çıkması gerektiğini düşünüyoruz.”
FİSKOBİRLİK YENİ GELİR KAYNAKLARI HEDEFLİYOR
05 Aralık 2014
Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Bayraktar; birlik iştiraklerinden FİSKOMAR AŞ'nin "FİSKO" adı altında 40. market açılışındaki konuşmasında, 2014 yılında 50 market şubesine ulaşmayı hedeflediklerini ancak bazı nedenlerle bu sayının yıl sonu itibarıyla 44'te kalacağını belirtti.
FİSKOMAR'dan büyük beklentileri olduğunu vurgulayan Bayraktar, gelinen süreç çerçevesinde oluşan tablonun kendilerini gelecek için umutlandırdığını anlattı.
Lütfi Bayraktar, FİSKOBİRLİK'in market sektöründe yer almasının her platformda eleştirildiğine dikkati çekerek, "FİSKOBİRLİK'in marketçilikle ne işi var deniyor. FİSKOBİRLİK bir ticari kuruluştur artık. Hükümetin bize verdiği görev budur. Biz müdahale kurumu değiliz. Dolayısıyla çok büyük bir yapıya sahibiz. Bu yapının da bir kısım ihtiyaçları, giderleri var. FİSKOBİRLİK, kendi giderleri ve üreticinin beklentilerini karşılama, üreticiye faydalı olma anlamında para kazanmayı umduğu her işe girmek durumundadır" diye konuştu. 2000 yılından sonra ilk defa Fiskobirlik Yöneticilerinden biri; burasının bir destekleme kurumu olmadığını; Kar-zarara göre çalışan, ticari bir kuruluş olduğunu kamuoyuna açıklamış oluyor.
3- FINDIK ÜRETİCİSİNE DEV DESTEK
Önemli tarım ürünleri arasında yer alan fındıkta son 5 yılda üreticilere devlet tarafından alan bazlı gelir desteği kapsamında 3 milyar 702 milyon TL'lik ödeme yapıldı.
Ziraat Odaları Ordu Koordinasyon Kurulu Başkanı Arslan Soydan, AA muhabirine, 2009 yılında yürürlüğe giren yeni fındık stratejisini, fındığın geleceği açısından bir milat olarak kabul ettiklerini söyledi.
Tarihte ilk kez 2009 yılında fındık fiyatının serbest piyasa koşullarında oluşmasının önünün açıldığı anımsatan Soydan, "O dönem alan bazlı gelir desteği ödemesinin ne olduğunu kimse tam olarak bilmese de yıllar içerisinde ne kadar önemli bir destek olduğunu herkes gördü" dedi.
Söz konusu desteklemenin 14 ildeki fındık üreticilerini kapsadığını anlatan Soydan, şöyle konuştu:
Baktığımız zaman uygulamanın ilk yılında Türkiye genelinde fındık üreticilerine 720 milyon TL ödeme yapılmış. 2010 yılında bu destek 726 milyon TL'ye çıkmış. 2011 yılında 730, 2012 yılında 738, 2013 yılında 788 milyon TL destek sağlanmış. Bunları topladığınız zaman ortaya 3 milyar 702 milyon TL gibi çok devasa bir rakam çıkıyor. 2014 yılı desteklemesinin ödenmesiyle rakamın 4,5 milyar TL olmasını bekliyoruz."
Soydan, son yıllarda Türkiye'de tarımsal ürünler içerisinde en fazla desteğin fındığa verildiğine işaret ederek, fındığın ise bunun karşılığında ülke ekonomisine katkı sağladığını vurguladı.
Fındığın ülke ekonomisine her yıl milyon dolarlık döviz getirisi olduğunu belirten Soydan, "Bu açıdan ortaya çıkan rakam çok büyük ama biz fındık üreticisinin bu desteği hak ettiğini düşünüyoruz" ifadesini kullandı.
4-FİYATI EL YAKAN FINDIĞIN TÜKETİMİ DÜŞTÜ
08 Aralık 2014
Doğu Karadeniz'de geçen Mart ayının sonundaki zirai donun vurduğu fındık, fiyatıyla rekor kırıyor. Karadeniz Bölgesi'nin başlıca geçim kaynaklarından fındıkta zirai don sonrası rekolte kaybıyla fiyatlar yükselirken kavrulmuş fındığın fiyatı ise tüketiciyi zorluyor. Ordu ve çevresinde zirai don öncesi 20 liradan alıcı bulan hediyelik kavrulmuş fındığın kilogramı 55 liraya çıktı. Altınordu Ziraat Odası Başkanı Uğur Cörüt, AA muhabirine yaptığı açıklamada, fındıkta iç tüketimin yüzde 50 azaldığını söyledi.
Düşük rekolte karşısında kabuklu fındığın 14 liradan satışa sunulduğunu ancak bu fındığın tüketiciye dönüşünün pahalı olduğunu belirten Cörüt, "Tüccara satılan kabuklu fındık bir süre sonra tüketiciye yaklaşık 20 liradan, kavrulmuş fındık ise 55 liradan satışa sunuluyor" dedi.
"Yeşil altın" olarak bilinen fındığın fiyatının el yaktığını söyleyen Cörüt, ürünün eskisi gibi satılmadığını anlattı. Ortalama 30-40 gram gelen bir avuç fındığın bile 3 lira civarında tuttuğunu dile getiren Cörüt, "Bu sezon böyle oldu. Sektörde olağanüstü bir durum söz konusu. Zirai don nedeniyle rekoltede ciddi düşüş yaşanmıştı. Fındık ile ilgilenen sektörlerin tamamı zor günler geçiriyor. Üretici adına kabuklu fındığın 14-15 liradan satılmasına sevinsek de tüketici adına aynı şeyi söyleyemeyiz. Satılan fındığın işlendikten sonra tüketiciye dönüşü pahalı oluyor" diye konuştu.
Giresun Ticaret Borsası verileriyle; sezon başından bugüne kadar %50 randımanlı Giresun kalitesi kabuklu tombul fındık net fiyatı 11.00-15.00 TL. arasında seyretmiştir. Giresun il merkezinde kavrulmuş iç fındığın Kg.fiyatı ise; 47.00-49.00 TL. olduğu görülmüştür.
Tüm-Köy-Sen Giresun Temsilciliği adına Orhan Kara