Sayfayı Yazdır | Pencereyi Kapat | Resimleri Göster
Açıklama: Burdur Gölü 20 yıl içinde tümüyle kuruma tehlikesiyle karşı karşıya ve kurumakta olan bu gölde 200'ün üzerinde su kuşu türü barınıyor
Kategori: Çevre
Eklenme Tarihi: 23 Eylül 2014
Geçerli Tarih: 03 Mayıs 2024, 10:46
Site: Görele Sol Platformu
URL: http://www.gorelesol.com/haber_detay.asp?haberID=19164
Burdur Gölü Kuruyor!
Burdur Gölü Türkiye’nin güneybatısında göller yöresi diye
adlandırılan bölgede, etrafına kurulmuş Burdur şehriyle aynı adı taşıyan,
Ramsar Sözleşmesi ile koruma altına alınmış bir göl. Burdur Göl’ü kapalı bir
havzadır, suları denize ulaşmaz. Ne yazık ki Burdur Gölü 20 yıl içinde tümüyle kuruma
tehlikesiyle karşı karşıya. Ve kurumakta olan bu gölde 200’ün üzerinde su kuşu
türü barınıyor.
Göl 1987 itibaren toplam hacminin yarısını kaybetti ve hızla
çekilmeye devam ediyor. Burdur Gölü onu besleyen akarsuların önünün tarımsal
sulama için kesilmesi, yanlış ürün tercihi, vahşi sulama yöntemi ile aşırı su
tüketimi, göl havzasında tarımsal amaçlı dip suyunun yanlış kullanımı ve
iklimsel değişiklikten ötürü son 30 yıldır kuruyor.
Burdur Gölü Niye Kuruyor?
Burdur Gölü’nün potansiyel su tutma miktarı 7.5 milyar ton
iken şu an bu miktar 3.5 milyar tona düşmüş durumda. Göl artık yalnızca
yüzeyine düşen yağmur sularıyla besleniyor. Daha önce göle gelen, bugün
tarımsal sulama için kullanılan suyun miktarı 190 milyon ton. Ancak bölgedeki
tarlaların büyük kısmı salma sulama yöntemiyle sulanıyor. Bu başlı başına muazzam
bir su kaybına yol açıyor.
Ayrıca bölgede ekimi tercih edilen tarım ürünlerinin büyük
bir kısmı bölgeye uygun ürünler değil. Yöredeki büyük baş hayvancılık kaba yem
üretimi için 1 büyük baş hayvan başına yıllık tüketimi 1000 tonu buluyor. Kaçak
ve aşırı yeraltı suyu kullanımı ise Burdur Gölü’nün görünmeyen ancak en
tehlikeli düşmanı. Burdur’da 7.000’den fazla kaçak artezyen kuyusu var.
Artezyen kuyularında su saati olmadığı için ne kadar su kullanıldığına dair
kesin bir veri yok. Bununla birlikte ortalama 10 artezyen kuyusu 1 küçük dere
debisine yakın suyu yeraltından çekiyor. Burdur’daki kuyulardan çıkan su
derinliği her sene 7-8 metre dibe doğru iniyor. İnsuyu Mağarası’ndaki
susuzluğun sebebi de yer altı suyunun bu denli vahşi tüketilmesidir.
Konya Ovası’nda yanlış su politikalarından ötürü ekolojik
kuraklık başladı. Konya Ovası’nda artık dip suyu yok, yapılan vahşi sulama
yönteminden ötürü toprak kalitesi büyük zarar gördü.
Burdur Gölü Nasıl Kurtulur?
Eğer bölgede tarımsal sulamada damlama ve yağmurlama
sistemlerine geçilebilirse yıllık su tasarrufu 75 ila 100 milyon tonu bulacak.
Bu miktar gölün yıllık su açığı olan 60 milyon tonu karşıladığı gibi gitgide
tüketilen dip suyunun da yeniden yükselmesini sağlayacaktır.
Damlama sulama toprağın ve suyun dostu bir yöntem. Vahşi
sulamaya göre %75 su tasarrufu sağlıyor. Ayrıca toprak kalitesine zarar
vermediği gibi ürün miktarının artmasına da katkı sağlıyor. Damlama sulama
toprağın 80 cm derinine kadar sızmayı başarıyor.
Bölgedeki kaçak artezyen kuyuları kayıt altına alınmalı ve
tüm artezyen kuyularına Antalya'da olduğu gibi sayaç takılmalıdır. Sayaç
takımının ardından yeraltı suyu kullanım miktarına makul sınır getirilmelidir
ve düzenli denetimi yapılmalıdır.
Burdur Isparta ile birlikte gülün anavatanı sayılır ancak
bugün Burdur’da gül üretimi yok denecek kadar az. Burdur’da gülü yeniden
gündeme getirmek için bir proje olanca gücüyle çaba sarf ediyor. Lisinia Proje
son 10 yıldır kaybettiğimiz değerlerimize sahip çıkmanın, doğayla barışık bir
yaşamın mümkün olduğunu göstermenin derdinde.
Ardından Ağlamamak İçin “Gül & Lavanta Projesi”
Lisinia’da proje kapsamında yetiştirilen gül ve lavanta su
sıkıntısı çeken yörede yetiştirilmesi en uygun tarımsal ürünlerinin başında
geliyor. Gül az su tüketen lavanta ise dikiminden sonra hiç sulama
gerektirmeyen bitkiler. Ayrıca gül ve lavanta yan yana ekildiklerinde lavanta
güllere zararlı böceklerinde gelmesini engelliyor ve bu üretimde hiç bir zirai
ilaçlamaya gerek kalmıyor. Eğer yöredeki çiftçilerin gül ve lavanta ekimine
teşvikleri sağlanabilirse ve bunun için bir kaynak sağlanırsa bölgede tarım
için tüketilen su miktarında %70’lere varan tasarruf sağlanabilecek.
Burdur Gölü’nün ve Burdur’daki tarım alanlarının kurtuluşu tarımsal sulamadaki tasarruftan ve doğru ürün tercihinden geçiyor. Eğer kısa süre içinde müdahale edilmez ise Burdur’daki tarım alanlarını da Konya Ovası’nın kaderi bekliyor.