Lise stajı yapanlara müjde

Lise stajı yapanlara müjde

Staj başlangıcı bazen emeklilik için de başlangıç sayılır.

Normal şartlarda meslek lisesi öğrencileri ve çıraklar için yapılan sigorta emeklilik başlangıcı sayılmamaktadır. Zira, onlar için sadece kısa vadeli sigorta primi ödenir, emeklilik (uzun vadeli) prim ödenmez. Ancak, bazı işverenler stajyer de olsalar onlar için normal sigortalı işlemi yapmış da olabilirler, işte o zaman stajyer veya çıraklık başlangıcı olsa da emeklilik işleminde dikkate alınır.

Benim kördüğüm halini almış bir sorunum var. 1971 doğumluyum doğuştan rahatsızlığım var ve maliyeden alınmış %63 sakatlık raporum mevcut. 1987 yılında meslek lisesi stajı sırasında staj sigortası yapılarak SSK kartı ve sicil numarası verildi. 1999 yılından itibaren verilen SSK sicil numarasına toplam 3650 gün yatırdık meslek lisesi stajının SSK girişi sayılmadığını söylüyorlar ama SGK resmi web sitesinde sigorta tescil kaydı tespiti barkotlu resmi çıktısında,  .............. numaralı şahsın 1987 tarihinden itibaren uzun vade sigorta kollarına tabi tescil kaydı tespit edilmiştir yazmaktadır. Ancak SGK’ya bu resmi çıktı ile yazılı başvurarak emeklilik hakkımın kendi kayıtlarına göre dolduğunu bildiren dilekçe verdim. Gelen yazılı cevapta ise dosyada yapılan incelemede 1987 tarihli ilk işe girişin meslek lisesi tarafından düzenlenmiş olduğu kısa vadeli sigorta kollarına tabi geçmekte olup %63 özürlülük oranı ile 17 yıl 3840 gün olması gerektiği belirtilmiş. Bu karışık duruma göre ben ne yapmalıyım? İsmi saklı

*Çıraklık ve staj sigortası kısa vadelidir

Sosyal Güvenlik Sisteminde iki tür prim ödeme şekli ve bildirimi vardır. Bunlardan ilki işkazası-meslek hastalığı sigortası da denilen kısa vadeli sigorta çeşididir ve diğeri de yaşlılık-malüllük-ölüm sigortası denilen uzun vadeli sigorta çeşididir. Emeklilik olarak bilinen primler de uzun vadeli sigorta primlerini içerir. Kısa vadeli sigorta sadece çalışılan-staj yapılan sürede çalışanın-stajyerin başına gelebilecek meslek hastalığı ve iş kazası içindir.

Siz yazınızda, sigorta sicil numaranızı belirtmemişsiniz ama meslek lisesinde okurken ilk kez sigorta sicil numarası aldığınızı yazmışsınız. Bu durumda başlangıcınız sadece staj yani kısa vadeli sigorta primlerini içermiş olmalı.

*İşverenler bazen uzun vadeli de ödeyebiliyor

3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu 19.06.1986 günü uygulanmaya başlanmıştır. Bu tarihten itibaren meslek lisesi öğrencilerinin sigortasını okudukları okullar yapmaya başlamıştır. Önceki yıllarda ise sigortaları işletmelere aitti ve bazı işletmeler kendilerine staja gelen öğrencileri kısa vadeli stajyerlik-çıraklık sigortası yerine uzun vadeli sigorta yapabilmekteydiler. Bu sebeple de 1986 yılından önce staj yapan çırak olanlar için işe girişler emeklilik için de başlangıç sayılabilmektedir. 1986 yılı ve öncesinde staj yapanların adlarına emeklilik primi ödenip ödenmediğini sigorta hizmet cetvelinde prim ödeme gün sayısı ve kazanç bildirilip bildirilmediği ile bakılabilir.

*Stajyerlerin işe girişi yazılır ama günleri yoktur

Kendisi hakkında stajyer sigortası yapılan birisi için SGK web sayfasında işe giriş tarihi yazar ama işe giriş yazan yıllar için prim ödeme gün sayısı ve kazanç görünmez. Stajdan sonra ilk normal işe giriş (uzun vadeli prim ödenme) tarihinden itibaren de gün sayısı ve kazanç görünür. Sizin sigorta hizmet cetvelindeki yıllara bakın hangi yılda (tarihte) prim ödeme gün sayısı ve kazanç varsa emeklilik için sigorta başlangıcınız o tarihtir.

*Özürlü emekliliğinde 18 yaş öncesi geçerli değildir

Yazınızda Maliye’den alınmış var olan vergi indirim belgesinden bahsetmektesiniz. Yani, kamuoyunda bilinen adıyla özürlü emeklilik haklarında yararlanma hakkınız var. Özürlü emekliliğinde de işe giriş tarihine göre belli bir sigortalılık süresi ve belli bir prim ödeme gün sayısının olması gerekir. Öte yandan 18 yaşın tamamlanmasından önceki süreleri sigortalılık süresinden de sayılmaz. Staj sigortası başlangıç tarihinizde adınıza uzun vadeli prim ödenmiş olsa da emeklilik için başlangıç sayılmaz zira siz özürlü emekliliği amaçlamışsınız. Tablodan görüleceği üzere, sizin 1999 yılındaki işe girişinize göre, yüzde 63 oranlı vergi indirim belgenizler 17 yıllık sigortalılık süresi ve bu süre içinde ödenmiş en az 3840 günle özürlü emeklisi olabilirsiniz. 17 yıllık sürenizi de 2016 yılında tamamlayacak ve emekli olabileceksiniz.

Rapor oranı ve derecesi

Sigortalılık Başlangıcı

I. Derece (Yüzde 80 +)

II. Derece (Yüzde 60-79)

III. Derece (Yüzde 40-59)

05.08.1991 ve daha önce

15 yıl- 3600 gün

15 yıl- 3600 gün

15 yıl- 3600 gün

06.08.1991-05.08.1994 arasında

15 yıl- 3600 gün

15 yıl, 8 ay-3680 gün

16 yıl, 3760 gün

06.08.1994-05.08.1997 arasında

15 yıl- 3600 gün

16 yıl, 4 ay-3760 gün

17 yıl, 3920 gün

06.08.1997-05.08.2000 arasında

15 yıl- 3600 gün

17 yıl, 3840 gün

18 yıl, 4080 gün

06.08.2000-05.08.2003 arasında

15 yıl- 3600 gün

17 yıl, 8 ay-3920

19 yıl, 4240 gün

05.08.2003-30.09.2008 arasında

15 yıl- 3600 gün

18 yıl-4000 gün

20 yıl-4400 gün

Ali Tezel – Sigorta Uzmanı bilgi@alitezel.com.tr